An alarc’h / Chant traditionnel breton

La Bretagne, Breizh en breton, Bertègn en gallo, est une région historique et culturelle correspondant aux actuels départements des Côtes-d’Armor, du Finistère, de l’Ille-et-Vilaine du Morbihan et de la Loire-Atlantique. Elle occupe une péninsule, à l’extrémité ouest de la France, située entre la Manche (en breton Mor Breizh) au nord, la mer Celtique et la mer d’Iroise à l’ouest et le golfe de Gascogne au sud. La Bretagne est divisée historiquement en deux aires : - D’un côté la Basse-Bretagne ou Breizh Izel dans l’Ouest où l’on parle une langue d’origine brittonique (apparentée au gallois et au cornique) connue sous le terme de breton ou brezhoneg ; - De l’autre la Haute-Bretagne ou Breizh Uhel dans l’Est où l’on parle en majorité un dialecte d’oïl le gallo, mais également le poitevin dans le pays de Retz et un peu de breton dans la région de Rennes et de Guérande An alarc’h (« Le cygne » en breton), est une chanson traditionnelle bretonne en breton, considérée comme un chant patriotique. Cette chanson raconterait le retour d’exil triomphal du duc Jean IV (an aotroù Yann), pour reconquérir son duché, après en avoir été chassé six ans auparavant par ses sujets. Cependant, l’indépendance du duché étant encore plus menacée sans lui qu’avec lui, les seigneurs bretons avaient envoyé une délégation en Angleterre où il avait trouvé refuge pour lui demander qu’il revienne. Il débarque alors à Dinard le 3 août 1379 pour reconquérir le trône de Bretagne. Le « traître » à la fin de la chanson serait le chevalier breton Bertrand Du Guesclin connétable de France qui, pourtant, n’engagea pas le combat contre le retour du Duc. “An Alarc’h“ désigne un cygne qui, dans la chanson, assiste à ce retour depuis le sommet de la tour d’un château. Ce chant est ici interprété par “Tri Yann“, cette version diffère du chant orignal, certains couplets ne sont pas présents. Paroles: 1. Un alarc’h, un alarc’h tra mor Un alarc’h, un alarc’h tra mor War lein tour moal kastell Arvor (Un cygne, un cygne d’outre-mer, Un cygne, un cygne d’outre-mer, Au sommet de la vieille tour du château d’Armor !) Refrain Dinn, dinn, daoñ, d’an emgann, d’an emgann, o! Dinn, dinn, daoñ, d’an emgann ez an (Dinn, dinn, daon ! Au combat ! Au combat ! Oh ! Dinn, dinn, daon ! Je vais au combat) 2. Erru ul lestr e pleg ar mor Erru ul lestr e pleg ar mor E ouelioù gwenn gantañ digor (Un navire est entré dans le golfe Un navire est entré dans le golfe Ses blanches voiles déployées) Refrain Dinn, dinn, daoñ, d’an emgann, d’an emgann, o! Dinn, dinn, daoñ, d’an emgann ez an (Dinn, dinn, daon ! Au combat ! Au combat ! Oh ! Dinn, dinn, daon ! Je vais au combat) 3. Degoue’et an Aotroù Yann en-dro Degoue’et an Aotroù Yann en-dro Digoue’et eo da ziwall e vro (Le seigneur Jean est de retour Le seigneur Jean est de retour Il vient défendre son pays) Refrain Dinn, dinn, daoñ, d’an emgann, d’an emgann, o! Dinn, dinn, daoñ, d’an emgann ez an (Dinn, dinn, daon ! Au combat ! Au combat ! Oh ! Dinn, dinn, daon ! Je vais au combat) 4. Neventi vad d’ar Vretoned Neventi vad d’ar Vretoned Ha mallozh ruz d’ar C’hallaoued (Heureuse nouvelle aux Bretons ! Heureuse nouvelle aux Bretons ! Et malédiction rouge aux Français !) Refrain Dinn, dinn, daoñ, d’an emgann, d’an emgann, o! Dinn, dinn, daoñ, d’an emgann ez an (Dinn, dinn, daon ! Au combat ! Au combat ! Oh ! Dinn, dinn, daon ! Je vais au combat) 5. Enor, enor d’ar gwenn-ha-du! Enor, enor d’ar gwenn-ha-du! Ha d’an dreitourien mallozh ruz! (Honneur, honneur au blanc-et-noir Honneur, honneur au blanc-et-noir Et malheur rouge aux traîtres !) Refrain Dinn, dinn, daoñ, d’an emgann, d’an emgann, o! Dinn, dinn, daoñ, d’an emgann ez an (Dinn, dinn, daon ! Au combat ! Au combat ! Oh ! Dinn, dinn, daon ! Je vais au combat) 6. Un alarc’h, un alarc’h tra mor Un alarc’h, un alarc’h tra mor War lein tour moal kastell Arvor (Un cygne, un cygne d’outre-mer, Un cygne, un cygne d’outre-mer, Au sommet de la vieille tour du château d’Armor !) Refrain Dinn, dinn, daoñ, d’an emgann, d’an emgann, o! Dinn, dinn, daoñ, d’an emgann ez an (Dinn, dinn, daon ! Au combat ! Au combat ! Oh ! Dinn, dinn, daon ! Je vais au combat)
Back to Top